DePIN Là Gì? Các Dự Án Nổi Bật Trong Mảng DePin Năm 2024
DePin là gì, DePIN là một narrative mới trong thị trường Crypto, các dự án thuộc DePIN sẽ sử dụng công nghệ blockchain và phần thưởng là token để vận hành cơ sở hạ tầng vật lý ở thế giới thực. Vậy hãy cùng team HMC khám phá rõ DePin là gì, và những dự án nào nổi bật đáng để đầu tư trong năm 2024.
1. DePin là gì?
DePin là gì, DePIN (Decentralized Physical Infrastructure Networks) tức là mạng lưới cơ sở hạ tầng vật lý phi tập trung. Đây là một thuật ngữ mới trong lĩnh vực công nghệ và blockchain, dùng để chỉ việc sử dụng công nghệ blockchain để quản lý và duy trì mạng lưới các thiết bị vật lý như xe cộ, hệ thống mạng không dây, lưới điện năng lượng, và còn nhiều thiết bị ứng dụng khác trong thế giới thực.
DePIN giúp vận hành và duy trì các mạng lưới vật lý một cách phi tập trung, giúp các bên hợp tác với nhau sẽ không còn bị phân bua xem ai đúng ai sai nữa. Để dễ hiểu hơn về mô hình hoạt động của DePin thì anh em có thể nghĩ ngay tới các app công nghệ như Grab, Xanh SM, Be, ...; trong đó các tài xế lái xe là người cung cấp xe cộ để vận chuyển hành khách còn các app trên là nơi cung cấp mạng lưới đến với những người có nhu cầu sử dụng.
Điểm nổi bật chính của DePIN là nó mang lại sự công bằng nhờ việc chuyển đổi từ mô hình tập trung truyền thống sang mô hình phi tập trung. Sự tham gia của những người dùng trên toàn cầu sẽ đóng vai trò chính chứ không còn phụ thuộc vào các tổ chức lớn hay là các mô hình Sharing Economy (nền kinh tế chia sẻ).
2. Mô hình hoạt động của DePIN
Mô hình hoạt động của DePIN bao gồm 5 bước:
- Bước 1: Xác định nhu cầu: Các dự án DePIN bắt đầu bằng việc xác định nhu cầu về cơ sở hạ tầng vật lý trong một lĩnh vực cụ thể, chẳng hạn như mạng lưới điện, giao thông, nước, hoặc các hệ thống thông minh khác.
- Bước 2: Xây dựng mạng lưới: Các dự án DePIN sử dụng công nghệ blockchain để xây dựng một mạng lưới phi tập trung, nơi mà các thiết bị vật lý và các bên liên quan có thể kết nối và tương tác với nhau một cách an toàn và minh bạch.
- Bước 3: Ghi nhận dữ liệu: Các thiết bị vật lý trong mạng lưới DePIN ghi nhận và truyền dữ liệu về trạng thái và hoạt động của chúng lên blockchain. Điều này giúp tạo ra một nguồn dữ liệu đáng tin cậy và minh bạch về cơ sở hạ tầng vật lý.
- Bước 4: Phần thưởng token: Nhằm khuyến khích sự đóng góp và duy trì cơ sở hạ tầng vật lý, các dự án DePIN thường sử dụng cơ chế phần thưởng token. Các thành viên trong mạng lưới như người dùng, nhà cung cấp dịch vụ, hoặc nhà đầu tư có thể nhận được phần thưởng token dựa trên đóng góp của họ vào mạng lưới.
- Bước 5: Quản lý và duy trì: Các dự án DePIN sử dụng công nghệ blockchain để quản lý và duy trì cơ sở hạ tầng vật lý. Việc này giúp tăng tính minh bạch, giảm chi phí và tạo ra một môi trường phi tập trung trong việc vận hành và quản lý cơ sở hạ tầng.
Để đảm bảo tính bảo mật của mạng lưới, các dự án DePIN thường bao gồm ba phần chính:
- Cơ sở hạ tầng: Các dự án DePIN thường có cơ sở hạ tầng linh hoạt, bao gồm các thiết bị như Hotspot, router phục vụ cung cấp WiFi, hoặc nguồn năng lượng như Pin mặt trời.
- Middleware: Middleware đóng vai trò trung gian, hỗ trợ kết nối công nghệ blockchain với cơ sở hạ tầng và giúp thu thập dữ liệu từ các nguồn bên ngoài, tương tự như giao thức Oracle của dự án Web3.
- Blockchain: Blockchain là trung tâm của mạng lưới, giữ vai trò sổ cái phi tập trung. Dữ liệu từ Middleware được công khai, minh bạch trên blockchain, đảm bảo tính toàn vẹn và không thể gian lận. Công nghệ này cũng giúp tăng tốc độ giao dịch và loại bỏ sự phụ thuộc vào bên thứ ba trong quá trình xác thực giao dịch.
3. Ưu điểm và nhược điểm của DePin
3.1. Ưu điểm
3.2. Nhược điểm
4. Các dự án đáng chú ý thuộc mảng DePIN
4.1. StorJ (STORJ)
StorJ là một dự án mạng lưu trữ phi tập trung dựa trên công nghệ blockchain, nó cho phép người dùng cung cấp không gian đĩa cứng dư thừa của họ và thuê lại cho những người khác trong mạng lưới. Đây là một hình thức lưu trữ đám mây phi tập trung, nơi dữ liệu được phân tán trên nhiều nút trên toàn cầu, giúp tăng tính an toàn và độ tin cậy của dữ liệu.
Ngoài ra token STORJ được chính Vitalik Buterin nhận định trên bài đăng website warpcast.com là token này có vẻ như giá cả của nó chưa đúng với sản phẩm chất lượng về lưu trữ đám mấy của nó.
4.2. Filecoin (FIL)
Filecoin là một dự án mạng lưu trữ phi tập trung dựa trên công nghệ blockchain và FIL cũng là dự án đáng nói nhất để trả lời câu hỏi DePIN là gì. Mục tiêu của Filecoin là tạo ra một hệ thống lưu trữ dữ liệu phi tập trung, nơi mà người dùng có thể chia sẻ và kiếm tiền từ không gian lưu trữ dư thừa trên máy tính cá nhân hoặc các hệ thống lưu trữ chuyên nghiệp.
4.3. IoTeX (IOTX)
IoTeX là một nền tảng blockchain dành cho Internet of Things (IoT), nơi mà các thiết bị IoT có thể tương tác và trao đổi dữ liệu một cách an toàn và bảo mật. IoTeX tập trung vào việc xây dựng một hệ sinh thái IoT phi tập trung, đảm bảo tính bảo mật, quyền riêng tư và khả năng mở rộng cho các thiết bị kết nối.
4.4. Arweave (AR)
Arweave sử dụng mô hình lưu trữ dữ liệu "permaweb", nơi mà dữ liệu được lưu trữ vĩnh viễn trên blockchain mà không bao giờ bị xóa hoặc thay đổi. Dữ liệu được lưu trữ trên Arweave không phụ thuộc vào bất kỳ máy chủ trung tâm nào, mà thay vào đó được phân tán trên nhiều nút trong mạng lưới blockchain.
4.5. Theta Network (THETA)
Theta Network là một blockchain dành cho việc truyền phát nội dung video trực tuyến, giúp cải thiện tốc độ tải video, giảm độ trễ và tăng khả năng mở rộng cho hệ thống truyền phát video trực tuyến. Với Theta Network, người dùng có thể chia sẻ băng thông và tài nguyên máy tính của họ để hỗ trợ việc truyền phát video trực tuyến, những người chia sẻ băng thông sẽ nhận được phần thưởng là token Theta
Tìm hiểu thêm: IO.net là gì? Dự án depin trên Solana này có gì đặc biệt?
5. Tương lai của DePIN
Sự phát triển của DePIN đã mang lại nhiều lợi ích như tăng hiệu quả sử dụng tài nguyên, giảm chi phí và tăng tính minh bạch. Với tiến bộ công nghệ và nhận thức ngày càng tăng, DePIN được kỳ vọng sẽ cách mạng hóa việc lưu trữ, phân phối dữ liệu và điện toán đám mây.
DePIN có tiềm năng trở thành cơ sở hạ tầng quan trọng hỗ trợ nền kinh tế số, mang lại giá trị cho xã hội, doanh nghiệp và cá nhân.Ứng dụng của DePIN rất đa dạng, từ mạng không dây, định vị địa lý, năng lượng cho đến chăm sóc sức khỏe, thúc đẩy việc áp dụng tiền điện tử và mang lại sự thay đổi lớn trong cách chúng ta tương tác hàng ngày với công nghệ và cơ sở hạ tầng.
6. Tổng kết
